Ανατέθηκε ο σχεδιασμός ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Tην υπογραφή προγραμματικής σύμβασης (με βάση το Άρθρο 225 του Νόμου 3463/2006) για την εκπόνηση των απαραίτητων ερευνών-μελετών για την ανάπτυξη και το σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των στερεών αποβλήτων που παράγονται στο Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων και η οποία θα κοστίσει 20.000,00 Ευρώ πλέον ΦΠΑ, αποφάσισε κατά πλειοψηφία την Παρασκευή το δημοτικό συμβούλιο. Με την ίδια απόφαση η μελέτη ανατέθηκε στη Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Παρούσα ήταν η καθηγήτρια, Μαρία Λοϊζίδου-Μαλαμή-Χημικός Μηχανικός με γνωστικά πεδία: Χημεία Περιβάλλοντος, ρύπανση και έλεγχος ποιότητας Περιβάλλοντος, υγρά απόβλητα, στερεά απόβλητα, επικίνδυνα - τοξικά απόβλητα, περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σημειώνεται, ότι η ίδια καθηγήτρια είχε παραστεί πριν από μήνες στο δημοτικό συμβούλιο, προσκεκλημένη τότε από τους συλλόγους Γαλήνης και Εγκαρών για να παρουσιάσει εναλλακτική λύση διαχείρισης απορριμμάτων στην κατεύθυνση που υποστήριζαν οι σύλλογοι, που έχουν υποβάλει ένσταση κατά της δημιουργίας ΧΥΤΑ στην Κορφή Ξύδη με την κ. Μ. Λοϊζίδου να υποστηρίζει επιστημονικά τη θέση των συλλόγων ότι ο χώρος που έχει επιλεγεί για το ΧΥΤΑ Νάξου δεν είναι κατάλληλος.

Με την παρουσία αρκετών δημοτών συζητήθηκε το θέμα σχεδιασμού ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων

Τι προβλέπεται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία.και ... εκτιμώμενα στοιχεία για τη Νάξο όπως καταγράφονται στο σχετικό περιφερειακό σχεδιασμό Νοτίου Αιγαίου, παρουσίασε ο ειδικός σύμβουλος του δημάρχου, κ. Τσούκλερης.


(Η καθηγήτρια ΕΜΠ, Μαρία Λοϊζίδου, ο ειδικός σύμβουλος, κ. Τσούκλερης και αρμόδιος αντιδήμαρχος, Μ.Πολυκρέτης)

(Δείτε αναλυτικά την εισήγηση που παρουσιάστηκε στο Συνημμένο Αρχείο)

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του θέματος, που διεξήχθη με την παρουσία αρκετών δημοτών, δεν έλειψαν οι εντάσεις, αλλά και η αμφισβήτηση για το αν τέτοιου είδους έρυνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια (Θέκλα Κίζη) και να υλοποιηθούν από το δήμο, καθώς και για το καθεστώς που διέπει τις επιστημονικές ομάδες έρευνας των πανεπιστημίων και τη σχέση τους με ιδιωτικές εταιρείες, αφού, όπως επισήμανε αυτές έχουν εισχωρήσει στα πανεπιστήμια  (Ευδοκία Ψαρρά).

Την αναφορά του δημάρχου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, που είπε ότι μετά την πρόσφατη απορριπτική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά της αίτησης αναστολής που είχε υποβληθεί κατά της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου για αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων στην Κορφή Ξύδη, ο δρόμος άνοιξε για να προχωρήσει το έργο, αμφισβήτησε η πρόεδρος του Συλλόγου Γαληνιωτών, Εμμανουέλα Κουτάτζη, λέγοντας, ότι εκκρεμεί τόσο η συζήτηση της προσφυγής στο ΣτΕ στις 27 Φεβρουαρίου 2013, όσο και η εκδίκαση για το ζήτημα των απαλλοτριώσεων στο Διοικητικό Εφετείο Πειραιά το Μάϊο του 2013.


Θετικά ψήφισε για την εκπόνηση και ανάθεση της έρευνας-μελέτης η πλειοψηφία και η μείζων μειοψηφία.

Την ανάθεση της έρευνας-μελέτης καταψήφισε η δημοτική σύμβουλος της Λαϊκής Συσπείρωσης, Ευδοκία Ψαρρά, ενώ επιφυλασσόμενη ότι το δημοτικό συμβούλιο θα συζητήσει ανά φάση τα προτεινόμενα, λευκό ψήφισε η δημοτική σύμβουλος των Πολιτών για τα Νησιά μας, Θέκλα Κίζη.

Τι προβλέπεται

Σύμφωνα με την εισήγηση, προβλέπονται τα εξής:

Ο σχεδιασμός που θα γίνει θα πρέπει να έχει μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, θα παρέχει μόνιμες και βιώσιμες λύσεις και θα εξασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, με παράλληλη κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.

Η μεθοδολογία που θα αναπτυχθεί για την εκπόνηση του Ολοκληρωμένου Σχεδιασμού Διαχείρισης των στερεών αποβλήτων που παράγονται στο Δήμο περιλαμβάνει τέσσερις (4) Φάσεις, οι οποίες περιγράφονται στη συνέχεια. Τονίζεται ότι εκτός των ΑΣΑ όπως παρουσιάστηκαν και παραπάνω, θα πρέπει να εξετασθούν παράλληλα και τα γεωργικά/κτηνοτροφικά απόβλητα καθώς και η ιλύς, ρεύματα που έχουν κοινά χαρακτηριστικά με το οργανικό κλάσμα των ΑΣΑ, έτσι ώστε να διερευνηθεί η πιθανή συνεπεξεργασία τους. Επίσης θα εξετασθούν τα απόβλητα των ελαιουργείων καθώς και τα τυροκομικά απόβλητα.

 

 

Φάση 1: Πλήρης αποτύπωση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης σχετικά με τα παραγόμενα στερεά απόβλητα (ΣΑ).

 

Αρχικά στα πλαίσια της Φάσης αυτής θα πραγματοποιηθεί πλήρης καταγραφή των πηγών προέλευσης και των ποσοτήτων όλων των κατηγοριών των ΣΑ της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Νάξου και επιπλέον θα γίνει εκτίμηση των μελλοντικά παραγομένων ποσοτήτων. Στο παραπάνω πλαίσιο, θα πραγματοποιηθούν ενδεικτικά οι ακόλουθες δράσεις:

 

Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων που αφορούν στα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των ΣΑ. 

Εκτίμηση των μελλοντικά παραγόμενων ποσοτήτων, μέσω της χρήσης κατάλληλων υπολογιστικών μαθηματικών εργαλείων που έχει αναπτύξει η Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του ΕΜΠ.

Αποτύπωση και αξιολόγηση των υφιστάμενων πρακτικών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και εκτίμηση των προβλημάτων και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις εφαρμοζόμενες πρακτικές.

 

Στα δεδομένα που θα προκύψουν από την εν λόγω φάση θα στηριχθεί και ο γενικότερος σχεδιασμός αλλά και η διαστασιολόγηση της μονάδας ή των μονάδων επεξεργασίας ΣΑ που θα προταθούν τελικώς.

 

 

Φάση 2: Σχέδιο στρατηγικής προσέγγισης, και υπολογισμός των βασικών μεγεθών διαστασιολόγησης της ή των προτεινόμενων μονάδας/ων επεξεργασίας στερεών αποβλήτων (ΣΑ).

 

Στην φάση αυτή, θα σχεδιαστεί η γενικότερη στρατηγική προσέγγιση του Δήμου Νάξου, με βάση τις ακόλουθες ενδεικτικές παραμέτρους:

τα προβλεπόμενα, τους περιορισμούς τις προτεραιότητες και τους στόχους του ευρωπαϊκού και εθνικού νομοθετικού πλαισίου. 

τις παραγόμενες ποσότητες (υφιστάμενες και μελλοντικά εκτιμώμενες) κάθε κατηγορίας αποβλήτων.

Τις ιδιαιτερότητες του Δήμου λόγω της νησιωτικής φύσης του.

 

Τονίζεται ότι ο γενικότερος σχεδιασμός θα λαμβάνει υπόψη του το πλέον επίκαιρο νομοθετικό πλαίσιο οδηγώντας στην κάλυψη όλων των θεσμοθετημένων στόχων των αποβλήτων συσκευασίας και εκτροπής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων (ΒΑΑ) όσο το δυνατόν γρηγορότερα 

Και θα εδραιώνει μια κοινωνία ανακύκλωσης.

 

Βάσει του γενικότερου σχεδιασμού, θα προκύψει ο αριθμός και η δυναμικότητα που θα πρέπει να επεξεργάζεται η (κάθε) μονάδα, καθώς και τα ελάχιστα εγγυημένα εκτροπής και ανακύκλωσης μεγέθη που θα πρέπει να πληροί/ούν.

 

Τέλος, στην εν λόγω φάση θα πραγματοποιηθεί κατάρτιση πλάνου εργασιών με βάση το σχέδιο δράσης επίτευξης του ποσοστού - στόχου ανακύκλωσης στο οποίο μεταξύ άλλων θα διερευνηθεί σε βάθος η εδραίωση αγοράς δευτερογενών προϊόντων στο νησί της Νάξου, αλλά και όλες οι πιθανές εναλλακτικές αγορές καθώς και η θαλάσσια μεταφορά των ανακυκλώσιμων. Επίσης το σχέδιο θα περιλαμβάνει τις απαραίτητες υποστηρικτικές διαδικασίες για τη σύναψη συμφωνιών και συμβάσεων του Δήμου με τα Συστήματα, προτάσεις για την υλοποίηση των απαραίτητων έργων και πρόταση χρηματοδοτήσεων συμπληρωματικών εργασιών ή προμηθειών.

 

 

Φάση 3: Ανάπτυξη και εξέταση εναλλακτικών συστημάτων διαχείρισης των ΣΑ – Περιβαλλοντική αδειοδότηση της μονάδας ή των μονάδων.

 

Στη φάση αυτή, θα αναπτυχθούν και θα εξετασθούν εναλλακτικά συστήματα για τη διαχείριση του συνόλου των υπό εξέταση στερεών αποβλήτων, με βάση τις ακόλουθες παραμέτρους:

 

τη δυνατότητα συνδιαχείρισης / συνεπεξεργασίας επιμέρους κατηγοριών στερεών αποβλήτων

τις διαθέσιμες σε διεθνές επίπεδο δόκιμες τεχνολογίες και τεχνικές διαχείρισης

τις επιτυχημένες εφαρμογές συστημάτων διαχείρισης σε Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο (επιτυχημένες πρακτικές – success stories)

τα ειδικά χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες της ευρύτερης περιοχής (γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, εποχιακές διακυμάνσεις αναφορικά με τις παραγόμενες ποσότητες απορριμμάτων, διαθεσιμότητα χώρων για τη διαχείριση των απορριμμάτων, κλίμακα οικονομίας για τις εξυπηρετούμενες περιοχές κ.λπ.)

 

Οι τεχνολογίες που μπορούν να εφαρμοσθούν στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού διαχείρισης των αποβλήτων σε επίπεδο Δήμου επιμερίζονται ενδεικτικά σε:

Τεχνολογίες ανάκτησης υλικών συσκευασίας

Τεχνολογίες ανάκτησης/ αξιοποίησης οργανικού υλικού

Τεχνολογίες ανάκτησης/αξιοποίησης οργανικού υλικού και ανάκτησης ενέργειας

Τεχνολογίες ανάκτησης υλικών που μπορούν να αξιοποιηθούν ως εναλλακτικό καύσιμο

Τεχνολογίες ανάκτησης ενέργειας 

 

Για κάθε τεχνολογία που θα προταθεί στα εναλλακτικά συστήματα διαχείρισης θα δίδονται στοιχεία και δεδομένα για τα εξής:

Βασικές αρχές – στόχοι της επεξεργασίας 

Τεχνικά στοιχεία και πλαίσιο τεχνικών προδιαγραφών για τον απαιτούμενο εξοπλισμό 

Στοιχεία κόστους και οφέλους για κάθε τεχνολογία

Εκτίμηση πιθανών περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τρόποι πρόληψης/αντιμετώπισης

Στοιχεία σχετικά με τη λειτουργία, έλεγχο και παρακολούθηση των αντίστοιχων εγκαταστάσεων.

 

Στη συνέχεια, και στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, θα προσδιορισθούν:

Ο αριθμός των απαιτούμενων εγκαταστάσεων και η δυναμικότητά τους.

Η προτεινόμενη τεχνολογία που εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση.

Τα προτεινόμενα μέτρα περιβαλλοντικού ελέγχου και παρακολούθησης κατά περίπτωση.

 

Επίσης θα γίνουν προτάσεις για τη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων (με βάση κεντροβαρικά και άλλα κριτήρια), αλλά και για τις διαδικασίες συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων. 

 

 

Φάση 4: Διαμόρφωση των Τευχών Δημοπράτησης και αξιολόγηση των προσφορών

 

Στην φάση αυτή θα διαμορφωθούν τα Τεύχη Δημοπράτησης για τις εγκαταστάσεις που θα προκύψουν, καθώς και τα κριτήρια αξιολόγησης. Θα εξεταστούν διάφορες εναλλακτικές προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή ευελιξία όσον αφορά στον καθορισμό της «μεγαλύτερης ωφέλειας με βάση το ύψος της επένδυσης» (best value for money), με την προϋπόθεση να μην παραταθεί επί μακρόν ο διαγωνισμός για τη Σύμβαση του Έργου. Σε περίπτωση όπου το έργο δύναται να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ, θα συνταχτεί και παραδοθεί πλήρης φάκελος αίτησης για συγχρηματοδότηση του έργου (αίτηση, τεχνικό δελτίο έργου κ.λπ.).

 

Γενικά, οι Διαγωνιζόμενοι προτείνεται να προσκληθούν και να υποβάλουν τις Τεχνικές και Οικονομικές Προσφορές τους. Οι τελευταίες θα στηρίζονται σε τεχνικές προδιαγραφές (ελάχιστα εγγυημένα μεγέθη κ.λπ), οι οποίες με τη σειρά τους θα βασίζονται, μεταξύ άλλων, στις απαιτήσεις του γενικότερου σχεδιασμού, της νομοθεσίας κ.λπ. Γενικά κατά την εκπόνηση των Τευχών Δημοπράτησης θα προσεχθούν μεταξύ άλλων η τήρηση των θεσμικών διατάξεων και ρυθμίσεων, η εναρμόνιση των τεχνικών προδιαγραφών με την Ελληνική και Κοινοτική Νομοθεσία, η προβλεπόμενη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών, οι προβλεπόμενες χρονικές προθεσμίες για την κατάθεση των προσφορών κ.λπ..

 

Στη συνέχεια, θα γίνει η εκπόνηση, παράδοση, έγκριση και δημοσίευση των Τευχών, συμπεριλαμβανομένων: 

της Διακήρυξης του διαγωνισμού

της Συγγραφής Υποχρεώσεων 

της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων

της Οικονομικής Προσφορά

το Σχέδιο Σύμβασης

 

Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στη διασφάλιση της διαφάνειας, της αντικειμενικότητας και τη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών. Με τους ελέγχους αυτούς θα διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Δήμου τόσο κατά τη δημοπράτηση, όσο και κατά την κατασκευή και λειτουργία του. Επίσης, με την παραπάνω διαδικασία αποφεύγονται τυχόν ενστάσεις εκ μέρους των υποψηφίων Αναδόχων και καθυστερήσεις στην έναρξη και στην υλοποίηση των έργων.

 

Ενδεικτικοί τομείς στους οποίους μπορεί να «οργανωθεί» η αξιολόγηση των προσφορών είναι για παράδειγμα οι εξής: 

 

1. Χρηματοοικονομική - αξιολόγηση των χρηματοδοτικών δομών

2. Νομική - αξιολόγηση της αποδοχής των συμφωνιών του έργου ή/και των προτεινόμενων τροποποιήσεων 

3. Κατασκευή/ Σχεδιασμός - αξιολόγηση του προτεινόμενου σχεδιασμού του έργου 

4. Τεχνική Διαχείριση Εγκαταστάσεων /Υπηρεσιών - αξιολόγηση των προτεινόμενων υπηρεσιών, ειδικότερα σε σχέση με τη διαχείριση του συνολικού κύκλου ζωής του έργου 

 

Η αξιολόγηση κάθε προτεινόμενης τεχνολογίας προτείνεται να πραγματοποιηθεί βάσει περιβαλλοντικών, οικονομοτεχνικών και κοινωνικών κριτήρια (όρους κοινωνικής αποδοχής). Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:

 

Ως προς τα περιβαλλοντικά κριτήρια, θα δοθεί έμφαση στην ελαχιστοποίηση, έως και εξάλειψη, κάθε μορφής υπολείμματος που προκύπτει από τη διαχείριση των ΣΑ.

Ως προς τα οικονομοτεχνικά κριτήρια, το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στη χρήση τεχνολογιών υψηλού επιπέδου τεχνολογικής αρτιότητας μέσω των οποίων επιτυγχάνεται εκμετάλλευση του δυναμικού των ΣΑ.

Ως προς τα κριτήρια κοινωνικής αποδοχής, το βέλτιστο σενάριο διαχείρισης δεν θα επιφέρει απολύτως καμία επιβάρυνση στο ευρύτερο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον του Δήμου Νάξου. 

 

Επιπλέον θα πραγματοποιηθεί σύνταξη Φύλλων Αξιολόγησης Προσφορών για κάθε έναν από τους υποψήφιους αναδόχους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εντοπισμό απαιτήσεων για διευκρινήσεις οι οποίες πρέπει ταχύτατα να κοινοποιηθούν στους υποψήφιους αναδόχους. Κάθε διαγωνιζόμενος θα αξιολογείται για την πληρότητα της προσφοράς του, ανά κριτήριο όπως ακριβώς απαιτείται από τα τεύχη δημοπράτησης.  

 

Η διαδικασία αξιολόγησης τεχνικών προσφορών έχει μεγάλη σημασία για την κατασκευή και λειτουργία του έργου.

Ως εκ τούτου κατά την αξιολόγηση θα ληφθούν υπόψη όλα τα βασικά αλλά και τα επί μέρους θέματα που αφορούν στο χώρο, όπως:  

 

Γενικός σχεδιασμός - εκμετάλλευση εγκαταστάσεων. 

Εξάρτηση από άλλα Έργα υποδομών. 

Διαχείριση προϊόντων

Επάρκεια και αποτελεσματικότητα σχεδιασμού του προγράμματος περιβαλλοντικής παρακολούθησης του χώρου

Ποιότητα υλικών

Αρτιότητα προσφερόμενου εξοπλισμού

Πρόγραμμα λειτουργίας και εκμετάλλευσης των εγκαταστάσεων – λειτουργικό κόστος

Μέτρα υγιεινής και ασφάλειας    

 

Αναφορικά με τη μέθοδο διαχείρισης του οργανικού κλάσματος, θα ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί που προκύπτουν από το ισχύον νομικό πλαίσιο και οι παράμετροι που μπορούν να προωθήσουν την ορθή διαχείρισή του. 

 

 

Ο συνολικός χρόνος υλοποίησης όλων των ανωτέρω υπολογίζεται σε περίπου 6 μήνες, όπως παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα.

 

ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ ΑΡΧΕΙΑ

• 1.docx

πηγή: http://www.naxos-news.gr